Czas pracy i pora nocna według obowiązujących przepisów

Wspomnieliśmy już na wstępie, iż zawodowi kierowcy zobligowani są do przestrzegania czasu pracy w oparciu o dwa akty prawne. Istotne jest to, iż każdy z nich stanowi odmienną regułę, przepisy te nie powielają się, lecz obowiązkiem kierowcy jest dostosowanie się do obydwu z nich.

Zgodnie z Ustawą z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy ( Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141) pora nocna są to wybrane 8 godzin, które przypadają pomiędzy godziną 21:00 a 7:00. Drugim przepisem definiującym porę nocną jest Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. 2004 Nr 92 poz. 879), w której mowa, iż pora nocna to 4 godziny wybrane przez przedsiębiorcę i określone w dokumentach wewnętrznych, takich jak regulamin pracy czy warunki zatrudnienia. W sytuacji gdy taki przepis nie został umieszczony, wówczas za pracę w porze nocnej uznaje się cały okres, pomiędzy godziną 00:00 a 7:00.

Czas pracy kierowcy nie może przekroczyć 8 godzin na dobę i około 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy, chyba że kierowca pracuje w równoważnym systemie pracy, wykonując przewozy własne, wówczas możliwe jest wydłużenie dobowego czasu pracy do 12 godzin lecz jedynie wtedy, gdy obejmują one godziny nie zaliczane do pory nocnej.

Jeszcze do niedawna możliwe było wydłużenie czasu pracy kierowców do 12 godzin na dobę również i w tym przypadku, pod warunkiem, iż praca w porze nocnej wynosiła mniej niż 4 godziny. Od czerwca tego roku przepisy te zostały jednak ograniczone - kierowca wykonujący pracę w porze nocnej obecnie nie może w takim przypadku pracować więcej niż 10 godzin.

Rodzaje aktywności zaliczane do czasu pracy kierowcy

W przeliczaniu czasu pracy kierowcy należy wziąć także pod uwagę rozgraniczenie pomiędzy rodzajami aktywności, które muszą być rejestrowane a tym samym zaliczane do czasu pracy oraz aktywnościami, które nie są wliczane do łącznego czasu pracy. Czas pracy określany jest bowiem na podstawie sumy zdarzeń jazdy oraz pozostałej aktywności zaliczanej do czasu pracy.

Rodzaje aktywności zaliczane do czasu pracy to: prowadzenie pojazdu w łącznym czasie od chwili rozpoczęcia powadzenia pojazdu po okresie odpoczynku lub przerwy, do chwili rozpoczęcia kolejnego okresu odpoczynku lub przerwy; inne prace zdefiniowane jako czas pracy (m.in. załadunek, rozładunek, nadzór nad nimi, obsługa pojazdów i przyczep, formalności administracyjne, dbanie o czystość pojazdu, gotowość do pracy oraz wszystkie inne prace związane ze spedycją); wszystkie inne prace wykonywane dla tego samego lub innego przedsiębiorcy poza sektorem transportowym.

Rodzaje aktywności niezaliczane do czasu pracy: dyżur, podczas którego kierowca nie wykonuje pracy lecz pozostaje w gotowości na wezwanie pracodawcy; pracownik będący w trasie jadąc w zespole a pojazd prowadzony jest przez inną osobę; nieuzasadniony postój podczas prowadzenia pojazdu; odpoczynek dobowy i tygodniowy.

Kontrola czasu pracy oraz kary za nieprzestrzeganie przepisów

Organami uprawnionymi do kontroli czasu pracy są Inspekcja Transportu Drogowego, Państwowa Inspekcja Pracy, Straż Graniczna, Policja oraz Służba Celno-Skarbowa. Jednak nie wszystkie wymienione powyżej jednostki mają jednakowe uprawnienia i przeprowadzają weryfikację czasu pracy w tym samym zakresie, bowiem przekroczenie czasu pracy w nocy jest przedmiotem kontroli prowadzonej wyłącznie przez Państwową Inspekcję Pracy. Oznacza to, iż weryfikacja taka może odbyć się jedynie w firmie, nie na drodze, zaś ewentualna kara za przekroczenie czasu pracy w porze nocnej nakładana jest wyłącznie na przedsiębiorcę.

Za nieprzestrzeganie przepisów można otrzymać mandat w wysokości od 1 do 5 tysięcy złotych, zaś jeśli naruszenia te mają większą skalę, sprawa kierowana jest do sądu i grozi karą do 30 tysięcy złotych.

Artykuł napisany przy wsparciu https://rozliczkierowce.pl/